Według raportu „W kryzysie do e-commerce”, opracowanego przez Izbę Gospodarki Elektronicznej, 31 proc. badanych Polaków uważa, że e-zakupy to najlepsza możliwa strategia na czas kryzysu. Jak konsumenci optymalizują wydatki dzięki zakupom przez internet? Jakie strategie zakupowe powstały w odpowiedzi na niepewność ekonomiczną?
Jak pokazało badanie „W kryzysie do e-commerce”, aż 45 proc. badanych obawia się, że dotknie nas kryzys gospodarczy. Bardziej niż kryzysu boimy się tylko dalszego wzrostu cen (59 proc.), powrotu pandemii (54 proc.) oraz przedłużania się wojny w Ukrainie i jej wpływu na gospodarkę (52 proc.). Jedynie 16 proc. badanych ocenia sytuację swojego gospodarstwa domowego jako dobrą lub bardzo dobrą. Zmiany na lepsze w najbliższym czasie oczekuje 12 proc., a na gorsze aż 36 proc.
Nie pozostajemy jednak wobec nadchodzącego kryzysu bierni. Prowadzimy budżet domowy (79 proc.), zamierzamy oszczędzać (30 proc.), a przede wszystkim podejmujemy działania optymalizujące nasze wydatki (71 proc.).
Słuchaj „Marketer+” Podcast
Aktualnie żyjemy w niepewnych czasach. Wzrost PKB jest o aż 1 pkt proc. niższy niż prognozowali ekonomiści. Według danych GUS Polski PKB spadł w drugim kwartale o 2,3 proc. i jest to najgorszy wynik w Unii Europejskiej. Gospodarka zaczęła ostro hamować już w drugim kwartale 2022 r. Szacuje się, że w drugiej połowie 2022 r. spadek aktywności gospodarczej jeszcze się pogłębi.
Polacy poważnie zaczynają martwić się o to, co stanie się jesienią. Największy lęk wzbudza inflacja, a także prawdopodobny powrót pandemii czy wojna w Ukrainie. Niepokoją nas ewentualne braki i przerwy w dostawie surowców oraz ograniczenia możliwości zakupu niektórych towarów. Dla wielu konsumentów internet stanie się jedynym miejscem zakupowym. Wyniki naszego badania, prezentowane w omawianym Raporcie, pokazują, że ponad 1/3 zamierza kupować tylko w internecie wszystko, co możliwe.
Patrycja Sass-Staniszewska, prezes Izby Gospodarki Elektronicznej
Strategie zakupowe Polaków na trudne czasy
W związku z coraz bardziej odczuwalną inflacją i zbliżającym się kryzysem gospodarczym swoje zachowania zakupowe zmieniło aż 79 proc. badanych Polaków. 9 na 10 konsumentów wdraża obecnie w życie zupełnie nowe zasady kupowania.
Jakie strategie zakupowe powstały w odpowiedzi na niepewność ekonomiczną?
Strategia 1: e-zakupy
Przekierowywanie zakupów w kolejnych kategoriach do internetu to najczęściej wskazywana strategia, dzięki której polscy konsumenci chcą poprawić stan swojego budżetu domowego.
58 proc. badanych uważa, że zakupy w sieci są bardziej atrakcyjne niż w sklepach stacjonarnych. Według nich promocje internetowe są częstsze (34 proc.), generalnie ceny produktów są niższe (34 proc.), łatwiej jest porównywać ceny i oferty (32 proc.), jest większy wybór marek (32 proc.) i produktów (27 proc.), a poza tym można łatwiej dokonać zwrotu, a więc ryzyko związane z nietrafionym zakupem jest znacznie mniejsze.
72 proc. z kolei uważa, że kupując w sieci można lepiej kontrolować wydatki, bo jest łatwy dostęp do historii zakupowej i historii wydatków z konta. Dodatkowym atutem, z którym zgadza się 71 proc. osób, jest możliwość zwrotu bez podania przyczyny, co znacznie zmniejsza ryzyko zakupowe. Wprost o tym, że e-zakupy to najlepsza możliwa strategia na czas kryzysu mówi 31 proc. badanych.
Za optymalne zakupy w internecie uważa 58 proc. badanych, a wśród osób, które już kupują w sieci 79 proc. Za e-commerce przemawiają przede wszystkim niższe ceny produktów niż w sklepach stacjonarnych, co zauważa 34 proc. e-klientów, częstsze (36 proc.) i bardziej atrakcyjne (25 proc.) promocje, większy wybór marek (32 proc.) oraz możliwość znacznie łatwiejszego i szybszego porównywania ofert (36 proc.).
Strategia 2: Promo hunting
Polacy kupują sprytnie. Porównując oferty zarówno w internecie, jak i w sklepach stacjonarnych, szukają najbardziej optymalnych opcji zakupowych. Najczęściej w sieci sprawdzają produkty i porównują promocje w 2-3 miejscach (23 proc.), a – kupując stacjonarnie – aż w 5 (35 proc.).
57 proc. konsumentów jest zdania, że w dobie kryzysu najlepszym rozwiązaniem jest kupować produkty tańsze. 12 proc. badanych przyznaje, że w ramach nowej strategii finansowej porównuje oferty w różnych sklepach online i offline, podobnie (12 proc.) czeka na wyprzedaże, a 8 proc. kieruje się podczas zakupów w zasadzie wyłącznie ceną.
Niższe ceny i częstsze oraz bardziej atrakcyjne promocje to także główne czynniki, które sprawiły, że zmianie uległy ścieżki zakupowe 78 proc. konsumentów, którzy w dobie zagrożenia kryzysem i rosnącej inflacji zdecydowali się przenieść jakąś część swoich zakupów do e-commerce.
Strategia 3: Quality shopping
43 proc. badanych konsumentów wskazało, że według nich najlepszą strategią w obliczu wzrostu cen i widma kryzysu gospodarczego jest kupowanie produktów dobrej jakości. Dodatkowo 19 proc. badanych swoje obecne podejście do zakupów określa jako zaufane (kupowanie marek, którym ufam), dalej rozważne (15 proc.) i świadome (11 proc.).
Internauci zapytani o to, na jakie w obecnej sytuacji czynniki zwracają znacznie częściej uwagę, wskazali m.in. dobrą jakość, markę oraz pozytywne opinie klientów. Dodatkowo, co trzeci konsument potwierdza, że w dobie kryzysu będzie częściej dokonywał zakupów w sprawdzonych miejscach.
Strategia 4: Zakupy małego ryzyka
Jednym z powodów, dlaczego obecnie konsumenci kierują swoje „kliki” i portfele do internetu jest możliwość bezpłatnego i bezproblemowego zwrotu produktu. Obok płatności odroczonych jest to najważniejszy czynnik zakupowy, jaki ma obecnie znaczenie przy e-zakupach (odpowiednio 19 proc. i 21 proc. wskazań). Wszystkie wymienione aspekty znalazły się też w zestawie tych, które internauci biorą znacznie częściej pod uwagę w dobie kryzysu.
Strategia 5: Zaciskanie pasa
Za strategią zaciskania pasa, czyli odłożeniem wszelkich zbędnych wydatków opowiedziało się w badaniu 59 proc. internautów. Zakupy planowe jako swój styl kupowania wybrało 15 proc. internautów, styl rozważny (15 proc.), a zadaniowy kolejne 13 proc. Widać więc, że połowa konsumentów preferuje, szczególnie w dobie kryzysu, zakupy, które są wynikiem dogłębnej analizy, no i wynikają z realnych potrzeb, a nie zachcianek.
Strategia 6: ASAP shopping
Gdy ceny rosną dynamicznie, a przyszłość jest niepewna, 4 na 10 konsumentów preferuje kupić jak najszybciej wszystko, co jest im potrzebne. Dlaczego? Bo pieniądz traci szybko na wartości, a tym samym oszczędności i pieniądze, które nie pracują, są coraz mniej warte.
Wyznawcy tej strategii kupują planowo, ale i hurtowo, a także gustują w zamiennikach. Do zakupów na zapas w obliczu obecnej sytuacji przyznaje się już 12 proc. badanych. Zamierza podczas kryzysu kupować częściej zamienniki 27 proc., a kupować większą liczbę produktów 12 proc. Co ciekawe, wśród kupujących w internecie, osoby kierujące się tą strategią spotkamy znacznie częściej. Aż 52 proc. e-kupujących (+11 p.p.) chce jak najszybciej kupić wszystko, co zamierzali, jeszcze zanim wzrosną ceny.
E-commerce lekiem na kryzys
E-commerce to także dobra strategia na kryzys, a także kluczowy element wspierający inne powszechnie stosowane strategie, jak zakupy małego ryzyka, ASAP shopping czy promo-hunting.
W dobie kryzysu e-commerce oferuje też konsumentom wiele dodatkowych rozwiązań optymalizujących zakupy. Z przynajmniej jednego z zaproponowanych chce skorzystać aż 57 proc. badanych internautów, 75 proc. e-kupujących oraz 84 proc., tych, którzy w e-commerce są od ponad pięć lat.
Przede wszystkim będzie to zakup w sprawdzonym miejscu, które jest gwarantem dobrych warunków zakupowych. Polacy chętnie też wesprą się opcją zakupu zamienników, możliwością dokonywania zakupów w ilościach hurtowych oraz opcją darmowej dostawy i zwrotu. W szczególności te możliwości będą przydatne osobom, które w kryzysie działają zgodnie ze strategią ASAP shopping, czy zakupów małego ryzyka, chociaż uatrakcyjnią też zakupy tym, którzy polują na okazje czy poszukują sprawdzonych produktów dobrej jakości.
Raport „W kryzysie do e-commerce” powstał na podstawie badania zrealizowanego przez Mobile Institute na zlecenie Izby Gospodarki Elektronicznej. Badanie zostało przeprowadzone w dniach 14-21 lipca 2022 r. z wykorzystaniem metody CAWI (Computer-Assisted Web Interview).
Chcesz wiedzieć, jak skutecznie rozwijać e-commerce? Weź udział w szkoleniu „Skąd i jak mądrze pozyskiwać ruch w e-commerce”.
Warto doczytać